هویج آنقدر در دسترس است که به چشم نمیآید. بهخاطر ارزش غذایی و همهکاره بودن، صرفاً به تغذیهی مدرسه محدود نمیشود و کاربردهایش بسیار بیشتر از آن است. این سبزیِ ریشهایِ ترد و پرطعم که بسیار غنی از فیبر و بتاکاروتن هست را میتوان بهصورت بخارپز، برشته، رشتهای، پوره، برش خورده، نگینی، ترشی، و نیز در غذاهایی از شور گرفته تا شیرین، استفاده کرد. هویج سبزی چهار فصل است، بنابراین، هویج بخش اصلی در قسمت محصولات فروشگاههای مواد غذایی است.
هویج چیست؟
هویجهای موجود در خواربارفروشی، نوع بومی ازهویج وحشی است، سبزی ریشهداری که اصالتاً به اروپا و جنوب غربی آسیا تعلق دارد. اگرچه بیشتر از ریشهی اصلی استفاده میشود، ساقهها و برگها نیز خوراکی هستند. قیمت انواع موروثی، رنگینکمانی، و ارگانیک بیشتر از هویج نارنجیِ پیوندیِ باصرفه است.
روشهای استفاده از هویج
احتمالاً بهترین حالتِ استفاده، بعد از برداشت، تمیز برس کشیدن و خوردن آن بهصورت خام است. حتی نیاز به پوستگیری هویجهای جوان و تازه نیست، زیرا پوست لطیف و نازکی دارند. با رندهی بزرگ جعبهای، هویج را بهصورت رشتهای درآورید، سالاد سادهای تهیه و با کمی نمک و آبلیمو یا سرکهی سیب میل نمایید.
به پیاز و کرفسی که با کره تفت داده شده، هویج نگینی اضافه می کنیم. هویج چاشنی اصلی انواع سوپ، خورشت، سُس، و گوشتهای در سس خوابانده است. وقتی هویج را با کمی روغن زیتون و نمک (و شاید حتی چند قطره آب پرتقال) تفت بدهیم، نرم و شیرین میشود.
هویجهایی را که کمابیش خرد کردهاید میتوانید داخل خورشت هم بزنید یا در ماهیتابهای در کنار گوشت مرغ یا گوشت خوک تفت بدهید. هویجهایی که با کره و شکر قهوهای تفت بخورند پاخوراکیِ ساده اما خوشطعمی برای هر غذایی است از لقمهی ماهی گرفته تا کباب گوساله تا استیک. ترشی هویج با سرکه، طعم تند و شگفتآوری به انواع تاکو، ساندویچ، و سالاد میدهد.
چه طعمی دارد؟
بسته به تنوع و شرایط رشد، طعم هویج از شیرین تا طعمی کاجمانند و مانند گیاهان دارویی، تا چوبمانند، تا مثل صابون و طعمی تلخ متغیر است. هویج پخته قند موجود در سلولهای خود را آزاد میکند، بههمین دلیل بعد از برشتهسازی یا بخارپزی، طعم آن شیرین میشود.
روشهای پخت هویج
هویج در بسیاری از دستورالعملها نقش کمکی دارد، و شیرینی ملایمی به طعم غذا میدهد. در سایر دستورالعملها هم نقش برجستهای دارد و با ترکیب طعمهایی از شیرین گرفته تا تند، و شور تا ترش، غذا را دلپذیر میکند.
نگهداری هویج
در منزل، قسمت سبز هویج را با چاقو یا کاتر جدا، و در پاکت پلاستیکیِ باز در جامیوهای یخچال، یا در ظرفی دربسته محتوی آب تازه (که حتما هر دو روز یکبار آن را عوض کنید) در یخچال نگهداری نمایید. هویج تازه اگر خوب نگهداری شود تا چند هفته ماندگاری دارد. ولی حتما سبزیهای آن را جدا کنید، زیرا در غیر این صورت رطوبت هویج را جذب میکند و باعث پلاسیدگی زودرس هویج میشود. قسمت سبز هویج را باید فوراً مصرف کرد، اما اگر لازم است یک شب نگهدارید، آن را در حولهای مرطوب بپیچید و در یخچال بگذارید.
تا زمان نیاز برای تهیهی غذا، میتوانید هویج را بهصورت خردشده یا کامل در فریزر هم نگهداری کنید. ابتدا آن را بهمدت خیلی کوتاه در آبنمک نیمپز، بعد در حمام یخ فرو کنید و بگذارید
خشک شود قبل از اینکه در ظرفی کیپ بگذارید و نگهدارید.
انواع هویج
هرچند بیشتر محصولات تجاری بر نوع نارنجی که معمولاً شیرینتر است تمرکز دارد، هویج در طیفی از رنگها، با انواع زرد، سفید، بنفش، و قرمز در سطح گستردهای در بازارهای کشاورزان و فروشگاههای موادغذاییِ خاص عرضه میشود. از نظر قند در بین سبزیجات، هویج فقط نسبت به چغندر در رتبهی دوم قرار دارد. وفق قاعدهای خوب و تجربی برای هر دو محصول: هرچه رنگ تیرهتر، طعم شیرینتر.
باورهای غلط درباره هویج
«هویج بچه» که از فروشگاههای مواد غذایی تهیه میکنید در حقیقت توسط ماشین از هویجهای کاملاً رشد کرده، بریده میشوند و بستهبندی جدا دارند. هویجهایی که واقعا جوان برداشت میشوند را در ابتدای فصل میتوانید از فروشگاههای مواد غذایی، و هرچند در مه و ژوئن از بازارهای کشاورزان تهیه نمایید.
و با اینکه هویج حاوی بتاکاروتن هست، تأثیر زیادی در تقویت بینایی ندارد مگر اینکه ضعف بینایی ناشی از کمبود ویتامین A باشد. این افسانه طی جنگ جهانی دوم آغاز شد تا توجهات به تکنولوژی جدیدِ راداری که خلبانان استفاده میکردند را منحرف کند. این شایعه پخش شد که با خوردن هویج، بینایی خلبانان در شب بهبود یافت.