آیا قابلمه‌ها و تابه‌ها و لیوان‌های مسی تان درخشش خود را از دست داده اند؟ چنانچه ظروف مسی‌تان کدر و سیاه شده باشد، وقت آن است که این ظروف را جلا دهید تا زیبایی آغازین‌شان را باز یابند. آنچه را که باید راجع به شست و شو و جلا دادن وسایل مسی بدانید در این نوشته آورده‌ایم تا بتوانید زیبایی این وسایل را تا سال‌ها حفظ کنید.
نحوه‌ی شستن ظرف‌های مسی
بهترین شیوه برای شستن قابلمه و تابه‌ی مسی، شستن آن با آب گرم و مایع ظرفشویی است. از پارچه، برس، یا اسفنج نرم و لطیف برای زدودن لکه‌ها یا تفاله‌ها استفاده کنید. برای پاک کردن غذای گیر کرده در درزها، تابه را در محلول آب و مایع ظرفشویی به مدت ۱۵ دقیقه غوطه‌ور کنید، سپس دوباره تابه را بشورید و بسایید.
توجه داشته باشید که نباید از لوازم نظافتی زبر و خشن، یا از پاک کننده‌های قوی برای تمیز کردن قابلمه و تابه‌ی مسی استفاده کنید. همیشه بلافاصله پس از شستن، قابلمه و تابه‌ی مسی خود را با دست خشک کنید. اگر ظروف مسی به طور طبیعی با جریان هوا خشک شود، ممکن است بر آن لکه‌های آب باقی بماند که این لکه‌های آب باعث می‌شود این ظروف زودتر کدر شود.
آیا می‌توان ظروف مسی را در ماشین ظرفشویی شست؟
ظروف مسی باید با دست شسته شوند. هرگز این ظروف را با ماشین ظرفشویی نشویید.
تنها می‌توان لوازم آشپزخانه‌ی مسی رنگ یا دیگر لوازم آشپزخانه را با ماشین ظرفشویی شست. در واقع این لوازم آشپزخانه حاوی مس نیستند و با فولاد ضد زنگ ساخته شده اند که روی آن، روکشی مسی رنگ کشیده شده است. معمولاً ایرادی ندارد چنین لوازمی را با ماشین ظرفشویی بشویید، اما باز بهتر است که طرز شستن این لوازم را در دفترچه‌های راهنمای‌شان مشاهده کنید [تا مشکلی پیش نیاید].
از کجا بفهمیم ظرف مسی لعاب‌دار است؟
به دلیل نوع تعامل سطح ظرف با ماده‌ی غذایی داخل ظرف، استفاده از برخی ظروف مسی مزایایی دارد. برای مثال، استفاده از کاسه‌ی همزن مسی باعث می‌شود که سفیده‌ی تخم مرغ حین هم زدن بهتر تثبیت شود. همچنین به دلیل سطح هموار و توانایی آن در انتقال حرارت، تابه‌ی مسی گزینه‌ای مناسب برای پخت مربا است.
با این حال، برخی ظروف مسی لعاب‌دار شده اند و سطحی درخشان و براق دارند که نور در آن منعکس می‌شود. این در حالی است که درخشش سطح مس بدون لعاب محو‌تر است. همچنین لعاب از کدر شدن ظرف مسی جلوگیری می‌کند. بنابراین اگر به مرور زمان در سطح ظرف مسی زنگار ایجاد نشود، به احتمال زیاد آن ظرف لعاب‌دار است. البته اینکه ظرف مسی لعاب‌دار است یا خیر را می‌توانید از روی جعبه محصول بفهمید یا اینکه می‌توانید از تولید کننده‌ی آن بپرسید.
نحوه‌ی تمیز کردن مس لعاب‌دار
برای تمیز کردن ظرف مسی لعاب‌دار، آن را با محلول آب گرم و مایع ظرفشویی بشویید. سپس ظرف را آب بکشید و آن را با دست و با استفاده از یک پارچه‌ی تمیز خشک کنید.
نحوه‌ی تمیز کردن مس قلع‌اندود
برخی ظروف مسی قلع اندود شده اند یا اینکه داخل آن با لایه‌ای از فولاد ضد زنگ اندوده می‌شود تا مس نتواند با غذای درون ظرف فعل و انفعال کند. اینگونه ظروف باید با دست شسته و خشک شوند. می‌توانید قسمت بیرونی این ظروف مسی را جلا دهید اما از جلا دادن درون ظرف که قلع‌اندود است یا روکشی از فولاد ضد زنگ دارد، خودداری کنید.
توجه کنید که ظرف مسی قلع‌اندود ممکن است به مرور زمان کدر شود و بر سطح مسی آن زنگار پدید آید. ممکن است لازم باشد که اینگونه ظروف پس از چند سال استفاده، دوباره قلع‌اندود شوند. هرگاه تکه‌های مسی از زیر روکش قلع نمایان شود یعنی زمان آن رسیده است که ظرف دوباره قلع اندود شود.
نحوه‌ی رفع کدر شدگی قابلمه‌ی مسی، بدون استفاده از مواد شیمیایی
به دلیل واکنش با اکسیژن و در معرض رطوبت و گرد و غبار و نور خورشید قرار گرفتن، حتی سطح ظروف مسی بدون لعاب و به خوبی شسته شده نیز با گذشت زمان کدر می‌شود. اگر این روند کنترل نشود، به مرور زمان فلز دچار خوردگی می‌شود. این کدر شدگی به صورت لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه، جایگزین سطح درخشان و یکدست صیقل کاری شده می‌شود.
اگر از این ظرفها برای نگهداری یا پخت غذا استفاده نمی‌کنید و ایجاد این زنگارها بر ظرفها برای شما خوشایند است، [نیازی نیست کاری انجام دهید.] بگذارید زنگارها به همان صورت بر ظرفها باقی بماند. اما اگر می‌خواهید از این ظروف در آشپزخانه‌ی خود [ و برای پخت و پز یا نگهداری غذا] استفاده کنید، باید این کدر شدگی را برطرف کنید. از آنجا که مس عنصری واکنش‌پذیر است، توصیه می‌شود که از پختن غذاهای اسیدی، مثل گوجه و لیمو، در ظرف مسی قلع‌اندود نشده خودداری شود. چنین کاری ممکن است باعث شود مس وارد غذای شما شود و ورود مس ممکن است شما را بیمار کند.
می‌توانید جلادهنده تهیه کنید تا با آن هر شش ماه یکبار ظروف مسی خود را جلا دهید. اما روش‌های مؤثر زیادی برای تمیز کردن قابلمه و تابه‌ی مسی وجود دارد که در آن نیازی به استفاده از پاک کننده‌های شیمیایی قوی نیست. [در هر صورت،] در ترکیب پایه برای تمیز کردن مس باید از اسید و نمک استفاده شده باشد.
نحوه‌ی تمیز کردن ظرف مسی با سس کچاپ یا رب گوجه فرنگی
یک روش برای بر طرف کردن کدرشدگی خفیف در سطح ظرف مسی آن است که مخلوطی از دو جزء رب گوجه فرنگی یا سس کچاپ با یک جزء نمک دانه درشت را بر سطح ظرف مسی بمالیم. اجازه دهید چند دقیقه‌ای رب گوجه فرنگی بر سطح ظرف باقی بماند. سپس ظرف را آب بکشید و با دست خشک کنید.
نحوه‌ی تمیز کردن ظرف مسی با لیمو و نمک
برای رفع کدرشدگی‌های شدید می‌توانید لیموی قاچ خورده را به نمک کوشر آغشته کنید و سپس قسمت قاچ خورده‌ی لیمو را بر سطح تابه بمالید. پس چند دقیقه خواهید دید که درخشش ظرف مسی‌تان بازگشته است. پس از اینکه سطح ظرف مسی به دلخواه شما روشن شد، ظرف را با مایع ظرفشویی و آب بشویید و سپس آن را با دست کاملاً خشک کنید.
نحوه‌ی تمیز کردن ظرف مسی با سرکه
اگر ظرف مسی خیلی کدر شده باشد، آن را می‌توانید با کمک حرارت و با به کارگیری نمک و اسید برطرف کنید. می‌توانید ظرف مسی مورد نظر خود را در قابلمه‌ای بزرگ‌تر روی اجاق قرار دهید و حرارت را از طریق قابلمه‌ی بزرگ منتقل کنید.
یک فنجان سرکه سفید را با سه فنجان آب و یک قاشق غذاخوری نمک، در درون ظرفی که درونش نسبت به این مواد واکنش ناپذیر است، ترکیب کنید و این ظرف را در معرض حرارت زیاد قرار دهید. ظرف مسی کدر شده را داخل این قابلمه قرار دهید تا در مایع فرو رود و مایع به نقطه‌ی جوش برسد. همین که دیدید تکه‌های کدرشدگی دارند از ظرف مسی جدا می‌شوند، شعله را خاموش کنید و بگذارید قابلمه به آرامی خنک شود. ظرف مسی را از قابلمه خارج کنید و از دیگر روش‌هایی [که در بندهای پیشین ذکر شد،] برای پاک کردن باقیمانده‌ی کدرشدگی‌ها استفاده کنید.