لیمو چیست؟ خواص، آشپزی و نحوه‌ی نگهداری

لیمو در سراسر دنیا به طعم مختلط ترش که مشخصه اصلی آن است شهرت دارد. این مرکبات زردرنگ و بیضی‌شکل روی درختان گل‌دار همیشه‌سبز رشد کرده و به‌طور تجاری در باغچه‌های پشت منزل سراسر دنیا نیز کشت می‌شوند. لیمو در آب‌وهوای گرم و معتدل مثل مکزیک، کالیفرنیا و هند به‌سرعت رشد کرده و برای افزودن طعم تازه و خوشایند ترش به همه انواع غذاها و نوشیدنی‌های خوشمزه و شیرین به‌کار می‌رود. این میوه برای استفاده از آب و پوست برداشت می‌شود و از روغن پوست آن هم به‌تنهایی به‌عنوان یک اسانس روغنی و هم در شوینده‌ها استفاده می‌شود.

لیمو یک میوه زرد ترش از خانواده مرکبات است که به عصاره و آب اسیدی خود مشهور است. این میوه طی چندین ماه از سال برداشت می‌شود که زمان‌بندی دقیق این برداشت به موقعیت جغرافیایی درخت بستگی دارد. به‌همین‌دلیل در بسیاری از نقاط جهان لیموی تازه در تمام طول سال دردسترس است. این میوه را می‌توان خشک، آب‌نباتی، کمپوت کرد یا آب آن را گرفت و برای استفاده در نوشیدنی‌ها یا افزودن طعم و مزه به غذاهای بسیار به‌‌کار برد.

انواع لیمو

تقریباً تمامی انواع لیمو که در آمریکای شمالی به فروش می‌رسند از لیسبون یا اورکا (شهری در کالیفرنیا) هستند. این لیموها خیلی شبیه هستند (اندازه متوسط، بیضی‌شکل، داخل و پوست میوه به رنگ زرد روشن و طعم ترش خوشایند) به‌طوری‌که خریداران قادر به تفکیک آن‌ها از یکدیگر نیستند. اگر لیمو را از سوپرمارکت‌ها می‌خرید یکی از این دو نوع است.

لیموی مایر۱ که ترکیبی از لیمو و نارنگی است در فصل زمستان در بعضی از سوپرمارکت‌های خاص موجود می‌شود. این لیموها پوست نازکی دارند، ترکیبی پررنگ از زرد-نارنجی هستند، سطح آن‌ها بیشتر صاف است (تا ناصاف و دارای برآمدگی)، گوشت و آب شیرین، گل‌مانند و خاص مرکبات را دارند.

نحوه آشپزی با لیمو/ چگونه با لیمو آشپزی کنیم؟

حتماً لیموها را پیش از مصرف شسته و خشک کنید تا لایه خارجی وکس که معمولاً پیش از ارسال و ترابری روی سطح آن‌ها اسپری می‌شود زدوده شود. اقدامات بعدی به موارد مندرج در دستورآشپزی بستگی دارند. اگر در دستور شما به تراشه پوست لیمو نیاز است لیمو را تکه نکنید و از زستر (رشته‌کن) یا رنده ریز برای جداکردن پوست آن بهره ببرید – مواظب باشید که فقط خارجی‌ترین لایه را رنده کنید و از رنده‌شدن لایه سفید تلخ (زیر پوست خارجی) اجتناب کنید. شما همچنین می‌توانید از یک چاقوی آشپزخانه تیز یا پوست‌کن برای تراشه‌کردن پوست لیموی کامل یا تکه‌شده استفاده کنید.

اگر دستور به آب لیمو نیاز دارد لیمو را از وسط نصف کنید به‌طوری‌که ساقه کوتاه یک طرف و نوک آن در طرف دیگر باشد (از مقطع ببرید). از آب‌میوه‌گیر یا ریمر مرکبات برای گرفتن آب لیمو استفاده کنید یا به‌سادگی با دست فشار داده و آب آن را بگیرید. فقط توجه داشته باشید که درصورت آب‌گیری با دست کمی پوسته تلخ و دانه نیز به‌دست می‌آید و باید آب لیموی تهیه‌شده را صاف کنید.

آب‌لیمو را می‌توان به‌صورت خام در دسرها، غذاهای غیرشیرین و نوشیدنی‌ها ریخت یا طبق دستورها در غذاهای پختنی به‌کار برد. تکه‌ها و برش‌های لیمو را کنار غذای دریایی سرو می‌کنند یا کمی آب‌لیمو را به‌عنوان چاشنی روی نوشیدنی‌ها اضافه می‌کنند تا طعم لیمو بگیرد.

لیمو چه طعمی دارد؟

لیمو طعم شاخص مرکبات را دارد و با توجه به اسیدیته میوه خیلی ترش است. معمولاً لیمو را به‌دلیل ترشی زیاد یکباره و کامل نمی‌خورند. آب لیمو مکرراً با شکر شیرین شده یا در مقادیر کم به غذاها اضافه می‌شود تا به آن‌ها طعم ترش تازه ببخشد. پوست بیرونی طعم معطر لیمو را بدون ترشی یا شیرینی دارد و می‌توان آن را آب‌نباتی کرد یا برای تهیه نوشیدنی کلاسیک ایتالیایی به‌نام لمونچلو۲ (برپایه الکل) به‌کار برد. پوست سفیدی که بین پوست خارجی و گوشت آب‌دار داخلی میوه قرار دارد خشک و تلخ است. معمولاً این پوست جدا می‌شود اما می‌توان آن را در تهیه بعضی خوراکی‌ها مثل مارمالاد که کمی تلخی لازم دارند به‌کار برد.

دستورهای آشپزی با لیمو

لیمو را در بسیاری از خوراکی‌های شیرین و غیرشیرین از پاستا و سوپ تا کیک و کوکتل به‌کار می‌برند. برای آنکه جذابیت میوه تازه را به رخ بکشید مقدار لازم از لیموناد را با کرم یا عصاره لیمو مخلوط کنید. پای مرنگ لیمو یا تارت درست مثل دسر بار لیمویی همواره از خوراکی‌های سنتی معرکه هستند.

در طرف خوشمزه ماجرا لیمو درکنار موادی مثل سیر، کیپرها، پنیر پارمسان، جعفری، کره و همه انواع نشاسته خیلی خوب می‌شود. لیمو جزء ضروری غذاهای دریایی و یک جزء کلیدی برای سس‌ها و چاشنی سالاد است. آب‌لیمو را به حمص، تراشه پوست آن را به برنج، برش‌های آن را به ماهی پخته‌شده و لیموهای نصف‌شده را به شکم مرغ (پیش از کباب‌کردن) اضافه کنید.

نحوه نگهداری و ذخیره لیمو/ چگونه لیمو را نگهداری و ذخیره کنیم؟

اگر لیمو را در دمای اتاق نگه دارید آب‌دارترین حالت ممکن خود را خواهدداشت. اگر قصد دارید لیموهای خود را بیشتر از چند روز نگه دارید باید آن‌ها را داخل یک کیسه پلاستیکی زیپ‌دار قرار داده و در محفظه نگهداری میوه و سبزیجات یخچال نگه دارید. با این روش لیمو تا یک ماه دوام می‌آورد اما برای آنکه بهترین نتیجه را بگیرید حتماً پیش از آب‌گیری اجازه دهید که به دمای اتاق برسد.

آب لیمو را می‌توان برای استفاده‌های بعدی فریز کرد. فقط کافی است آب‌لیمو را در یک ظرف هوابندی‌شده یا برای استفاده آسان‌تر در قالب‌های یخی فریز کنید و به‌محض یخ‌زدن به یک کیسه زیپ‌دار منتقل کنید؛ هنگام نیاز می‌توانید یک یا دو حبه فریزشده را آب کنید. تراشه‌های لیمو را نیز می‌توان فریز کرد (تکه‌های بزرگ از پوست لیمو بهترین هستند) اما لیمو را به‌صورت کامل فریز نکنید.

روش مشهور دیگری که برای نگهداری این میوه وجود دارد تهیه کمپوت است. تکه‌های لیمو را با نمک و شکر در یک ظرف شیشه‌ای ترکیب کرده و صبر کنید تا ترد شوند. به‌این‌ترتیب حداقل تا شش ماه در یخچال دوام آورده و جزء مشهور خوراکی‌های مراکشی هستند. ترکیب آن با گوشت پرندگان به نتایج خوش‌طعم، آب‌دار و ترد می‌انجامد.