نیاز به گفتن نیست که غذای واقعی همیشه بهترین گزینه برای تامین مواد مغذی است و گرچه مصرف غذای فراوری‌شده باید محدود باشد، تمام غذاهای آماده بد نیستند. در حقیقت، یک سری غذاهای آماده خیلی هم گزینه‌های سالمی به شمار می‌آیند و می‌توانند در صرفه‌جویی زمانی و مالی در پخت‌وپز به شما کمک کنند. حال بیایید غذاهای آماده را بیشتر بررسی کنیم، انواع مختلف آن را بشناسیم و روی اینکه کدام انواع آن باید محدود شوند و کدام گزینه‌ها باید حذف شوند تمرکز کنیم.
غذای فراوری‌شده چیست؟
در تعریف، غذای فراوری‌شده غذایی است که یک سری تغییرات روی آن اعمال شده و حالت طبیعی خود را از دست داده است. غذاهای فراوری‌شده با اضافه‌کردن چربی، روغن، قند، نمک و سایر مواد آشپزی به غذاهای «تازه» یا «کامل» به هدف افزایش ماندگاری آن‌ها به روش‌های مختلف نگهداری بلندمدت تهیه می‌شوند. این غذاها پیش از فروش آماده می‌شوند و عموماً در بسته‌بندی جعبه‌ای یا پلاستیکی ارائه شده و حاوی بیش از یک ماده غذایی در لیست مواد تشکیل‌دهنده خود هستند؛ بنابراین، غذای فراوری‌شده می‌تواند شامل نان، پنیر، گوشت، ماهی و غذاهای دریایی نمک‌سود، دودی یا ترشی‌انداخته، سبزیجات، حبوبات، میوه‌ها و غذای حیوانات کنسرو شده در روغن، آب‌نمک یا شهد شود.
طیف غذاهای فراوری‌شده
به دلیل کلی بودن تعریف، انواع غذایی که می‌توان در دسته فراوری‌شده قرار داد نیز بسیار متنوع است. طبق تعریف، هر چیزی، از اسفناج بسته‌بندی شده گرفته تا شام ماکروویوی، غذای فراوری‌شده محسوب می‌شود. اما این غذاها روی طیفی قرار می‌گیرند که بسته به اینکه دقیقاً چه کاری روی آن‌ها انجام شده است از حداقل فراوری تا حداکثر فراوری را در برمی‌گیرد.
غذاهای با حداقل فراوری غذاهایی هستند که برای سهولت کار آماده شده‌اند و به مقدار کم فراوری شده اند یا اصلاً فراوری نشده‌اند؛ مانند سبزیجات خرد شده، اسفناج بسته‌بندی شده، آجیل بوداده یا گوشت منجمد. در مقابل، غذاهای با فراوری بالا غذاهایی هستند که چندین مرحله فراوری شده‌اند، مواد افزوده زیاد دارند و به‌شدت دست‌کاری شده‌اند.
برای مثال، ذرت را در نظر بگیرید. هرچه روی طیف فراوری جلوتر می‌روید، شاهد اصلاح بیشتر، دست‌کاری بیشتر، و افزودنی‌های بیشتر به ذرت خواهید بود: ذرت تازه (فراوری‌نشده)، ذرت منجمد (حداقل فراوری)، ذرت بوداده ماکروویوی (فراوری‌شده)، چیپس ذرت (فراوری‌شده)، و شربت ذرت با فروکتوز بالا (حداکثر فراوری).
غذای فراوری‌شده در مقایسه با هلههوله
درک این نکته که همه غذاهای فراوری‌شده هلههوله نیستند اما همه هلههوله‌ها فروری‌شده‌اند بسیار مهم است. غذاهای با فراوری بالا ترکیباتی از مواد صنعتی مشتق شده از غذاها هستند که شامل مواد نگهدارنده و افزودنی می‌شوند و غذای واقعی در آن‌ها کم است یا اصلاً نیست. این غذاها قابل نگهداری در دمای محیط، ارزان‌قیمت و راحت قابل خوردن هستند. این غذاها به‌قدری فراوری‌شده‌اند که می‌توان آن‌ها را ماه‌ها یا حتی سال‌ها در فروشگاه نگه داشت و معمولاً شامل فست‌فود، نوشیدنی‌های قنددار، تنقلات، چیپس، شکلات، محصولات شیرین‌شده شیری، غلات صبحانه شیرین، و انواع سس می‌شود.
آیا تمام غذاهای فراوری‌شده ناسالم هستند؟
نه الزاماً. غذاهای با حداقل فراوری الزاماً گزینه‌های غذایی بدی نیستند و حتی گزینه‌های عالی برای یک رژیم غذایی سالم به شمار می‌آیند. مصرف غذاهای با حداقل فراوری یا آماده مانند سبزیجات شسته و خرد شده، میوه‌های منجمد، کنسرو لوبیا، یا حمص آماده راه خوبی برای صرفه‌جویی در زمان آشپزی هستند. در حقیقت، استفاده از غذاهای آماده مانند داشتن کمک آشپز است و می‌تواند دغدغه غذا درست‌کردن را بسیار کاهش دهد!
نحوه تشخیص سالم یا ناسالم بودن یک محصول
تنها راهی که می‌توانیم تشخیص دهیم آیا یک غذا گزینه‌ای خوب یا بد است این است که لیست مواد تشکیل‌دهنده آن را چک کنیم. اگر غذای موردنظر صرفاً حاوی غذاهای کامل و مواد غذایی باشد که می‌شناسید، به‌احتمال زیاد گزینه‌ای عالی است. در مقابل، اگر غذایی حاوی مواد تشکیل‌دهنده‌ای باشد که درک آن‌ها مشکل است، به نظر می‌رسد در آزمایشگاه تهیه شده باشد یا غذای واقعی محسوب نمی‌شود، احتمال اینکه غذایی با فراوری بالا و بنابراین گزینه‌ای نامناسب باشد زیاد است.
ختم کلام
در مجموع، غذای واقعی همیشه بهترین گزینه خواهد بود، اما قطعاً جا و مکانی برای غذای آماده وجود دارد. غذاهای با حداقل فراوری می‌توانند برای سهولت کار در رژیم غذایی قرار بگیرند و انواع زیادی از غذاهای فروشگاهی سالم وجود دارد که در هر فروشگاه مواد غذایی می‌توانید پیدا کنید. کافیست لیست مواد تشکیل‌دهنده روی هر چیزی که می‌خرید را مطالعه کنید و تاحدامکان از خرید انواع غذاهای با فراوری بالا اجتناب کنید.