اگر به دنبال ظروف نچسب مخصوص آشپزی هستید که بتوانند جای تابه‌های تفلون شما را بگیرند، پس احتمالاً نام ظروف گرانیتی و ظروف سرامیکی را شنیده‌اید؛ اما بین این دو چه تفاوتی وجود دارد؟ کدام یک از نظر عملکرد و غیرسمی بودن بهتر از آن یکی است؟ ما در این پست جزئیات این موضوع را بررسی می‌کنم.
گرچه ظروف آشپزخانه گرانیتی و سرامیکی از مواد مختلفی ساخته‌شده‌اند اما از نظر عملکرد، ایمنی و دوام تقریباً مثل هم هستند. بااین‌حال، ظروف سرامیکی از نظر تنوع رنگ و حفظ گرما نسبت به ظروف گرانیتی کمی بهتر هستند.
اگر فکر می‌کنید که آیا ظروف گرانیتی یا سرامیکی می‌توانند جای قابلمه و تابه‌های تفلون شما را بگیرند یا نه پاسخ ساده این است، بله. ظروف گرانیتی و ظروف سرامیکی باکیفیت بالا می‌توانند از چسبیدن غذا جلوگیری کنند و علاوه بر این می‌توانند بسیار ایمن‌تر هم باشند.
ظروف گرانیتی چه ظروفی هستند؟
ظروف گرانیتی یکی از انواع مختلف ظروف لعابی هستند. این ظروف معمولاً از یک قسمت داخلی از جنس فولاد درست‌شده‌اند که با لعاب چینی پوشانده می‌شود. باوجود نام آن، حاوی گرانیت نیستند و فقط به دلیل شباهت ظاهری آن به این صورت نام‌گذاری شده‌اند.
مزایای این ظروف گرانیتی
گرچه ظروف گرانیت مدرن، دیگر به‌اندازه‌ی ظروفی که اجداد ما استفاده می‌کردند محکم نیستند اما بازهم مزایای زیادی دارند.
- برخلاف چدن، این نوع ظروف زنگ نمی‌زنند.
- لعاب چینی که معمولاً در این ظروف استفاده می‌شود بی‌اثر (عدم واکنش شیمیایی با مواد غذایی) است، بنابراین می‌توانید با خیال راحت درون آنها مواد اسیدی (ترش) بپزید بدون اینکه در طعم و بوی غذای شما تأثیر بگذارد.
- ظروف گرانیتی دنیای مدرن حاوی مواد شیمیایی مضری که ممکن است بر سلامتی ما تأثیر بگذارند، نیستند.
- قسمت داخلی که از جنس فولادی یا آلومینیوم است به‌سرعت گرم می‌شود. این امر می‌تواند زمان پخت را تسریع کند.
- ظروف آشپزخانه گرانیتی از نظر وزن نسبت به ظروف چدنی سبک‌تر هستند.
- سطح صاف و براق این ظروف، تمیز کردن آنها را آسان می‌کند.
معایب ظروف گرانیتی
درست مثل هر محصول دیگر، ظروف آشپزی گرانیتی نیز دارای معایبی هستند.
- این ظروف برای اجاق‌گازهای شیشه‌ای مناسب نیستند زیرا می‌توانند شیشه را بشکنند.
- برخلاف انواع قدیمی‌تر که لایه‌های ضخیم‌تری دارند، ظروف گرانیتی مدرن، بسیار نازک هستند. این ویژگی باعث می‌شود که به‌خوبی گرما را حفظ نکنند.
- ظروف آشپزی گرانیتی شکننده هستند و باید با دقت از آنها نگه‌داری کرد تا از خرد شدن پوشش لعابی آن جلوگیری شود. هنگام پخت‌وپز در این ظروف باید از وسایل آشپزی چوبی یا پلاستیکی استفاده شود.
- گرچه بسیاری از تولیدکنندگان ادعا می‌کنند ظروف آشپزخانه گرانیتی آنها نچسب است، اما هنوز هم بسیاری از خریداران می‌گویند که غذای آنها به سطح این ظروف چسبیده است.
ظروف سرامیکی چه نوع ظروفی هستند؟
ظروف سرامیکی از دهه ۱۹۶۰ به خاطر پوشش نچسب غیرسمی‌تر نسبت به ظروف تفلون، محبوبیت زیادی پیدا کردند. متأسفانه، طبق نظر FDA، به دلیل لعاب استفاده‌شده و پختن در کوره، احتمال آلودگی ظروف سرامیکی سنتی به سرب زیاد است. بااین‌حال، ظروف آشپزی سرامیکی مدرن که طبق دستورالعمل‌های FDA ساخته‌شده‌اند دیگر حاوی سرب نیستند و این باعث می‌شود که برای پخت‌وپز روزمره بی‌خطر باشند.
دو نوع ظروف سرامیکی وجود دارد که امروزه در بازار یافت می‌شوند.
- ظروف با پوشش سرامیک – این ظروف پایه آلومینیومی دارند که با لعاب سرامیک پوشانده شده‌اند. رایج‌ترین ظروف سرامیکی از این نوع هستند.
- ظروف کاملاً سرامیکی – برای تهیه ظروف کاملاً سرامیکی، خاک رس و آب را مخلوط می‌کنند. این مخلوط را در قالب ریخته و سپس در کوره می‌پزند تا سفت شود. به همین دلیل است که ظروف کاملاً سرامیکی را گاهی اوقات ظروف کوره‌ای نیز می‌نامند. پس از اتمام فرآیند سخت شدن، آن را در لعابی فرو می‌برند که باعث می‌شود این ظروف نچسب شده و در برابر لکه‌ها مقاوم شوند. با مراقبت مناسب، این نوع ظروف می‌توانند نسبت به ظروف سرامیکی که فقط با سرامیک پوشانده شده‌اند، بیشتر عمر کنند.
مزایای ظروف سرامیکی
حال، بیایید در مورد مزایای استفاده از ظروف سرامیکی صحبت کنیم.
- ظروف سرامیکی وجود دارد که فاقد مواد شیمیایی مضر مانند PTFE و PFOA هستند.
- پوشش نچسب این ظروف باعث می‌شود تمیز کردن این نوع ظروف بسیار آسان شود.
- ازآنجاکه غذا به‌راحتی به این ظروف نمی‌چسبد، می‌توانید هنگام پخت‌وپز روغن کمتری استفاده کنید. این ویژگی باعث می‌شود که این ظروف برای افرادی که سبک زندگی سالم را دنبال می‌کنند، مناسب باشد.
- ظروف دارای روکش سرامیک، وزن کمتری نسبت به ظروف چدن دارند.
- سرامیک، غیرواکنشی است؛ بنابراین بر طعم و بوی غذای شما تأثیر نمی‌گذارد.
- در انواع رنگ و طرح‌ها موجود است.
- ظروف سرامیکی باعث صرفه‌جویی در وقت می‌شوند، زیرا زود گرم می‌شوند.
- می‌توانید انتظار داشته باشید که غذای شما کاملاً پخته شود زیرا سرامیک رسانایی گرمایی بسیار خوبی دارد.
معایب ظروف سرامیکی
- این ظروف برای پخت‌وپز با حرارت بالا مناسب نیستند.
- ظروف دارای روکش سرامیکی با وسایل آشپزی فلزی سازگار نیستند زیرا این نوع وسایل می‌توانند به پوشش آن آسیب برسانند. توصیه می‌شود به‌جای وسایل فلزی از وسایل آشپزی پلاستیکی یا چوبی استفاده کنید.
- این نوع ظروف آشپزی نیز مستعد شکستگی هستند.
تفاوت ظروف گرانیتی و ظروف سرامیکی
تاکنون، ما در مورد ویژگی‌های ظروف گرانیتی و ظروف سرامیکی صحبت کرده‌ایم؛ اما آیا یکی بهتر از دیگری است؟
کارایی
هنگام خرید ظروف آشپزی، یکی از مواردی که اکثر مردم در نظر می‌گیرند قابلیت‌های نچسب بودن محصول است. خوشبختانه تا زمانی که ظروف گرانیتی و ظروف سرامیکی باکیفیت عالی خریداری کنید، از پس‌آزمون تخم‌مرغ نیمرو برمی‌آیند.
پوشش چینی ظروف گرانیتی و پوشش سرامیکی ظروف سرامیکی هر دو در جلوگیری از چسبیدن غذا کارشان را به‌درستی انجام می‌دهند.
ازآنجاکه هر دو نچسب هستند، بنابراین می‌توان گفت که تمیز کردن آنها آسان است. همچنین شما قادر به طبخ غذاهای سالم خواهید بود، زیرا نیازی به استفاده زیاد از روغن نخواهید داشت.
می‌توانید سس گوجه‌فرنگی را با خیال راحت هم در ظروف گرانیتی و هم در ظروف سرامیکی بپزید. به خاطر پوشش آنها، طعم و بوی غذای شما حتی در صورت استفاده از مواد اسیدی یا دارای بوی قوی تغییری نمی‌کند.
همچنین هردوی آنها ظروف کارآمدی هستند که باعث صرفه‌جویی در وقت و انرژی می‌شوند. بااین‌وجود، این ظروف کاملاً سرامیکی هستند که حتی پس از خاموش شدن منبع گرما می‌توانند گرما را به‌خوبی حفظ کنند.
ایمنی
سه چیزی که به دلیل خطرات احتمالی برای سلامتی، نمی‌خواهید در ظروف آشپزی خود داشته باشید سرب، PFOA و PTFE هستند. خوشبختانه شما می‌توانید ظروف سرامیکی و گرانیتی تهیه کنید که فاقد این مواد شیمیایی مضر باشند.
هنگام خرید یک مجموعه جدید، اطمینان حاصل کنید که به‌وضوح خاطرنشان شده باشد که فاقد سرب، PFOA و PTFE هستند. به‌این‌ترتیب، حتی اگر به‌طور تصادفی از حرارت زیاد برای تابه‌های خود استفاده کنید نگران این نیستید که سموم به مواد غذایی شما نفوذ کنند.
ماندگاری
ظروف گرانیتی و ظروف سرامیکی از نظر دوام بسیار شبیه به هم هستند. انداختن آنها باعث خرد شدن آنها می‌شود درحالی‌که استفاده از وسایل فلزی پخت‌وپز باعث خراش دادن پوشش آنها می‌شود. قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض حرارت زیاد نیز به پوشش آنها آسیب می‌رساند.
خبر خوب این است که حتی اگر این دو نوع ظروف آشپزی آسیب‌پذیر باشند، با مراقبت مناسب هنوز سال‌ها دوام خواهند داشت.
زیبایی‌شناسی
وقتی نوبت زیبایی‌شناسی می‌رسد، ظروف سرامیکی برنده نهایی هستند. ظروف گرانیتی تنوع رنگی بسیار محدودی دارند درحالی‌که ظروف سرامیکی در رنگ‌های مختلف وجود دارند.
ظروف گرانیت و ظروف سرامیکی: کدام‌یک بهتر است؟
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، این دو نوع ظروف آشپزی از نظر عملکرد، ایمنی و دوام بسیار شبیه یکدیگر هستند. اگرچه ظروف کاملاً سرامیکی در حفظ گرما اندکی بهتر عمل می‌کنند، اما به شرطی که ظروف کاملاً مرغوب را خریداری کنید، هر دوی آنها انتخاب‌های عالی هستند. بااین‌حال اگر خواهان تنوع رنگی در آشپزخانه‌ی خود هستید، ظروف سرامیکی برای شما مناسب‌تر هستند.