راهنمای خرید تابه وک
مواد
استیل کربنی: وکهای سنتی ازاستیل کربنی، که آلیاژی از آهن و کربن هستند، ساخته میشوند. ویژگیهای زیادی شبیه به چدن دارد: گرما را بهخوبی نگه میدارد، روی هر نوع صفحهی آشپزی (ازجمله شعلهی مستقیم و اجاق برقی القایی) میتوان از آن استفاده کرد، و بسیار بادوام است. استیل کربنی سبکتر از چدن، و شکنندگی آن کمتر میباشد و نیز نسبت به تغییرات گرمایی حساستر است. همچنین، چکشپذیریِ استیل کربنی بهخوبی مناسب ریختهگری و پرس هست، بنابراین درمقایسه با سطح ناصاف تابهی چدنی، سطح تابهی استیل کربنی صاف خواهد بود.
چدن: این مادهی سنگینکار (یا مقاوم) با قابلیت خوب در حفظ گرما، بهترین گزینه برای آشپزی با حرارت بالاست- بهدلیل این ویژگی، برای تفت دادن و روغنپزیِ عمیق، و نیز نگهداری غذای گرم برای مدتی طولانی، انتخاب بینظیریست. هنگام آشپزی با چدن نیز، مقدار کم و مفیدی از آهن به غذا منتقل میشود. از آنجاییکه اصلا فاقد مواد شیمیایی است، برای افرادی که نگران PFOA۲، (تفلون) PTFE۳، و مسمومیتزایی با BPA۴ هستند انتخابی فوقالعاده میباشد. درحالیکه برای حفظ روغنکاریِ چدن، کمی مراقبت ویژه لازم است، ظروف آشپزیی که از این ماده ساخته میشوند بسیار بادوام و تقریبا روی هر صفحهی آشپزی قابل استفادهاند.
نچسب: کاربرانِ وکهایی که لعاب نچسب دارند میتوانند با مقدار کمی روغن یا بدون آن، آشپزی کنند که این حالت برای افرادی ایدهآل است که مایلند مصرف روغنشان را کاهش دهند. مانند ماهیتابههای نچسب، غذای پخته شده در وک، به لطف روکشِ لغزنده بهراحتی جدا، و باقیماندهی غذای طبخشده بهسادگی پاک میشود. پوشش نچسب را به چند صورت، از PTFE سنتی گرفته تا سرامیک مدرن و آنودایزِ سخت روی آلومینیم میتوان یافت. اما فلزات با پوشش نچسب، ظریفتر از فلزات بدون پوشش، و مستعد خراشیدگی و ورقهشدن هستند و نمیتوان از ظروف تیز یا فلزی در داخل آنها استفاده کرد. حداکثر دمای پخت برای تابههای نچسب معمولا کمتر از دمای لازم برای سایر مواد است، بنابراین اگر در تلاش برای پخت ماهی قزلآلایی هستید که با وک سنتی انجام میشد، احتمالا بخواهید که مدل دیگری انتخاب کنید.
استیل ضدزنگ: استیل ضدزنگ، گزینهای عالی برای ظروف باکیفیت میباشد زیرا بادوام و مقاوم به زنگ و سایر آسیبهاست. وکِ ساخته شده از این مواد بهطور معمول دارای هستهی آلومینیومیِ رسانای گرما خواهدبود که با لایههای ۱۰/۱۸ استیل ضدزنگ احاطه، و این باعث سنگینی و ضخامت آن میشود. از آنجاییکه استیل ضدزنگ واکنش نمیدهد، برای پخت غذاهای اسیدی مانند مرغ پرتقالی یا گوشت خوکِ ترش و شیرین، گزینهای عالیست. این نوع از ماهیتابهها نهتنها چشمنوازند بلکه در برابر ظروف آشپزیِ فلزی یا تیز، بدون آثار خراشیدگی، مقاومند. بهعلاوه، نگهداری از آنها بهطور کلی آسان است.
اندازه
سایز وکهای خانگی، طیف وسیعی دارد از مدل کوچکِ ۲۰ سانتیمتری که برای مجردها ایدهآل است گرفته تا ۹۰ سانتیمتری که یک مهمانی را راه میاندازد. وکِ ۳۰ یا ۳۵ سانتیمتری، اندازهی خوب و متوسطی است که بهخوبی روی اجاق استاندارد قرار میگیرد و بسته به میزان اشتهای افراد، معمولا جوابگوی ۳ تا ۴ نفر میباشد. برای سرخکردنِ مقدار زیادی غذا، به اندازهی کافی جادار هست و نیازی به نگرانی بابت بیرون پریدنِ اتفاقی غذا هنگام همزدن نیست.
ته گرد یا کف صاف
وکهای ته گرد سنتی برای استفاده با اجاقهای خاصی درنظر گرفته شدهاند که دارای مشعلی هستند که وک را از کف و اطراف پوشش میدهد. این ساختار، با ایجاد کانونی داغ در زیر و هدایت آن به سمت بالا و اطرافِ وک، امکان حرکت آرام ملاقه را نیز جهت همزدن مواد غذایی موجود فراهم میسازد. اگر وک ته گرد انتخاب کنید، حاصل کارتان احتمالا سبکی رستورانی خواهدبود، اما حلقهی خاصی هم برای مشعل لازم است تا وک را نگه دارد. اگر این انتخاب مایهی دردسر است، وک کف صاف انتخاب کنید- این مدل بدون نیاز به تنظیمات خاصی، مستقیما روی صفحهی آشپزی موجود قرار میگیرد.
ظرفیت گرمایی
رستورانهایی که در طبخ با وک تخصص دارند، غالبا در دمایی بالاتر از حد اجاق خانگی طباخی میکنند، بنابراین وک استیل کربنیِ سنتی، بالاترین میزان حرارت در اجاق منزل را بهراحتی تحمل میکند. چدن و استیل ضدزنگ نیز در برابر حرارت بالا مقاومند- امکانات آشپزی با وکِ خریداری شده را جهت تأیید، با تولیدکننده دوباره کنترل نمایید. تابههای نچسب معمولا در حرارت بالا کارایی مناسبی ندارند (مثلا، دمای بیش از ۲۳۰ْ سانتیگراد تفلون را خراب میکند)، بنابراین اگر انتظارِ داشتن یک سرخکردنی با کیفیت رستورانی داشته باشید، تابهای با تحمل دمای بالاتر لازم دارید.
قیمت
مانند اکثر لوازم آشپزی، قیمتهای وک بسیار متفاوت است. از آنجاییکه وک، تابهی خاصی هست که همهی تولیدکنندگان آن را نمیسازند، احتمالا تنوع موجود در سایر تابهها را در این نوع پیدا نکنید، اما گزینههای بسیار مناسب قیمتی در نوع چدنی و استیل کربنی موجود است که نباید آنها را نادیده گرفت.
ضمانتنامه
تولیدکنندگان بزرگتر معمولا برای وک ضمانتنامه ارائه میدهند تا در برابر نقص کیفیِ کار یا مواد، از خریدار حمایت کنند. برخی از شرکتها ممکن است ضمانتنامهی خود را برای چند سال، مشخص و محدود کنند و ممکن است متذکر شوند که در برابر فرسایش طبیعی حمایت نمیکنند. همیشه قبل از خرید، ضمانتنامهی تولیدکننده را بررسی کنید تا مطمئن شوید که با نیاز شما مطابقت دارد.
نگهداری
روش نگهداری از استیل کربنی سنتی و وک کاملا شبیهاند: برای پاک کردن مواد باقیمانده، از اسکاچ ضدخش و آب استفاده، و سطح آن را با دستمال کاغذی خشک کنید. وکهای استیل کربنی را اغلب میتوان در ماشین ظرفشویی گذاشت، اما راهنمای تولیدکننده را مجددا بخوانید تا مطمئن شوید که صرفا ویژهی شستوشو با دست نیست. برای وکهای نچسب، از اسکاچ نایلونی با مایع ظرفشویی ملایم استفاده میکنید و ظروف فلزی یا ابزار تیزی که به پوشش تابه آسیب میرساند بهکار نمیبرید.
۱ wok
۲ پرفلوئورواکتانوئیک اسید، یک مادهی شیمیایی است که در وسایل آشپزی نچسب ساخته شده از تفلون وجود دارد. قرار گرفتن در معرض PFOA بالا باعث ابتلا به بیماری تیروئید، بیماری مزمن کلیه و سرطانهای مختلف میشود.
۳ پلیتترافلوئورواتیلن که دارای اثرات شناخته شدهی سمی است.
۴ بیسفنولآ یک مادهی شیمیایی است که در صورت ورود به بدن میتواند باعث تخریب مغز، سرطان، دیابت و اختلالات هورمونی و قلبی شود.